كزازی:
اگر سپندارمزگان را می شناختند، به ولنتاین دل خوش نمی كردند
مجله سرگرمی: میرجلال الدین كزازی اظهار داشت: اگرجهانیان اندكی درباره جشن سپندارمزگان ما می دانستند، هیچگاه به ولنتاین دل خوش نمی كردند و سپندارمزگان، جشن بزرگداشت زن می شد.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از ایسنا، این شاهنامه پژوه در مراسم جشن اسفندگان كه عصر شنبه ۵ اسفندماه در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، بیان كرد: در فرهنگ هایی كه من می شناسم جشنی هم پایه جشن سپندارمزگان و بزرگداشت زن پدید نیامده است. گاهی كسانی كه با فرهنگ ایرانی بیگانه اند را می بینم كه خام اندیش این جشن را با ولنتاین می سنجند. اگر این دو جشن هم مانندی با یكدیگر داشته باشند در گرامیداشت زن است اما ولنتاین جشنی است كه پیشینه دیرینه ندارد و از یك رخداد تاریخی مایه گرفته است اما اسپندارمز جشنی كهن، آیینی و باور شناختی است.
او ادامه داد: سپندارمز یكی از ۶ فرشته در آیین نیاكان است كه ۶ خصوصیت بنیادین اهورامزدا را می سازد كه با او هفت بی آكَفت را پدید می آورد. آكَفت به مفهوم سستی و عیب است. در بین ۶ امشاسپند پنج فرشته در نمادشناسی كهن ایرانی نرینه هستند و تنها یك فرشته مادینه ستوده می گردد كه آن سپندارمز است.
كزازی اضافه كرد: این خصوصیت مادینه در سپندارمذ انگیزه ای نیرومند شده است تا جشن بزرگداشت امشاسپند، جشن بزرگداشت زن بخصوص زن ایرانی شود. چرا سپندارمز مادینه و مابقی فرشتگان نرینه هستند؟ نرینگی و مادینگی در پیوند با ایزدان، فرشتگان و باشندگان آسمان نمادین است. نرینگی نماد كارسازی و اثرگذاری و مادینگی نماد كارپذیری و اثر ستانی است؛ اگر یكی از این دو در كار نباشند، جهان پدید نخواهد آمد.
این استاد دانشگاه افزود: در جهان بینی نمادین و باستانی، پدران هفت اختر كه نرینه هستند با مادران چهارگانه یا چهار آخشیجان، عناصر اربعه در می آمیزند. از این آمیزش پدیده های هستی سر در می آورند. زادگان سه گانه ای كه شامل كانی، جاندار و انسان است. اگر این پیوند سپند، دلپسند و ارجاوند رخ ندهد، هستی پدیدار و آشكار نخواهد شد. این به معنای آن نیست كه چون مرد نرینه است پس به زن برتری دارد.
او با اشاره به اینكه بر پایه سامانه نماد شناختی، سپندارمز كه مادینه است، ایزد زمین هم هست، اظهار داشت: زمین بستر زایش و پیدایی جانداران گوناگون است. گاهی می شنوم اگر سخن از زیبایی زن شود او را خوار پنداشتن است. زن می تواند همه خصوصیت مردانه را داشته باشد اما آنچه زن دارد و مرد از آن بی بهره است زیبایی و دل آرایی است. داستان این نیست كه اگر زن زیبا باشد، نمی تواند دانا و هنر ورز باشد. زن مردانه به اندازه مرد زنانه زشت است.به راستی زنی كه كشتی كج می گیرد، زن است؟ زن ایرانی گرامی و والاست و به آواز بلند می گویم كه بی بدیل است زیرا داد زنانگی خویش را به شایستگی می داند.
كزازی با اشاره به اینكه سرزمین ما به جز بخشی از خلیج پارس پیوندی با دریاهای بی كران نداشته است، ادامه داد: بنابراین دریانوردی در ایران به اندازه پیشه های جنگ آورانه گسترش نیافت و دریاسالار پایگاهی دشوارتر از دیگر پیشه ها بوده است. در دوره هخامنشی، زنی كه یونانیان به شیوه خود آرتیمیس نامیده اند، دریاسالار بوده و از مرزهای ایران پاسداری كرد. چرا دریاسالار را به زن می سپارند؟ آیا مردی نبوده كه دریاسالار باشد؟ چرا بوده اما به پاس شایستگی این بانوی شگرف انتخاب و با ناوگان دریایی یونان دلیرانه درمی آمیزد به گونه ای كه مایه شگفت یونانیان كه دشمنان ایران بوده اند، می گردد در حالیكه این زن دریاسالار در زیبایی و دل آرایی آوازه بلندی داشته است.
این شاهنامه پژوه در بخش دیگری از صحبت هایش بیان كرد: در ایرانِ كهن، پایه گاهشماری بر روز، ماه و سال بوده و هفته را از فرهنگ دیگری وام گرفته اند. هر كدام از ماه های سال نامی گرامی و پاك داشته است و هر كدام از روزهای ماه به روشی گرامی شمرده می شدند و جشنی بزرگ می آراستند كه یكی از آنها سپندارمزگان است كه در روز سپندارمز، پنجمین روز از ماه سپندارمز در واپسین سال برگزار می شده است. شادمان كه چند سالی است ما ایرانی ها به آن افتاده ایم تا این جشن را ارج بنهیم.
او با اشاره به اینكه در این روز زن پادشاه بوده و بر تخت می نشسته و شوی و فرزندان به فرمان او بوده اند، اظهار داشت: در این روز مردان می كوشیدند تا به زنانشان ارمغانی دهند كه به هر كسی نمی توان داد. برای مثال، در یكی از روزهای اسفند، شوهر به كوه می رفت تا برفی از فصل زمستان را به سرای خود آورده تا برفاب بسازد و به بانوی خود پیشكش كند؛ ارمغانی كه با رنج و تلاش به دست می آمده و صدها بار ارزشمندتر از ارمغان سیمین و زر است.
كزازی افزود: شوهر و فرزندان به نام مادر و بانوی خانه، درختی در خانه می كاشتند و زمین، امشاسپند و سپندارمز را گرامی می داشتند. این درخت سرسبزترین درخت خانه می شد زیرا آن را با مهر و باور بسیار می كاشتند. زن در كدام جشن در جهان این گونه گرامی داشته می شود؟ اگرجهانیان اندكی درباره جشن سپندارمزگان ما می دانستند، هیچگاه به ولنتاین دل خوش نمی كردند و سپندارمزگان، جشن بزرگداشت زن می شد.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از ایسنا، جشن اسفندگان كه به همت انجمن فرهنگی فراز برگزار شد، با شاهنامه خوانی قطعه كین خواهی سیاوش، پیانونوازی مهدی آقایی، اجرای موسیقی مبین رضایی، سخنرانی فرنگیس طوسی با عنوان واكاوی نقش زن (تهمینه) در شاهنامه، سخنرانی علیرضا افشاری - مسوول انجمن افراز - و سخنرانی مهدی درویش - كنش گر محیط زیست - با عنوان ماجرای زن، زندگی و عشق از منظر محیط زیست همراه بود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب