آسیب شناسی تئاتر مقاومت در مهر-۴؛
مدیر کارمند به درد تئاتر نمی خورد به جای برگزاری ورکشاپ امکان اجرای عمومی فراهم کنیم
به گزارش مجله سرگرمی، سعید نجفیان از فعالان عرصه تئاتر و تئاتر دفاع مقدس اعتقاد دارد مدیرانی که نگاه کارمندی به کار خود دارند برای تئاتر عملکرد مؤثری ندارند و نمی توانند برای هنرمندان ایجاد انگیزه کنند.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-فریبرز دارایی؛ سعید نجفیان همچون فعالان عرصه تئاتر و تئاتر دفاع مقدس که دبیری جشنواره تئاتر بسیج «سودای عشق» را هم بر عهده داشت، در نشستی در خبرگزاری مهر نقطه نظرات خویش را در رابطه با چرایی شکل گیری روند نزولی تئاتر دفاع مقدس نسبت به دوران طلایی آن در دهه های ۷۰ و ۸۰ عرضه داد. وی در قسمت اول گفتگوی خود به نکات مختلفی همچون تعطیلی جشنواره تئاتر دفاع مقدس و جشنواره تئاتر بسیج در مقاطعی از سالهای قبل، اهمیت نداشتن تئاتر در نگاه مدیران و مسؤلان نهادهای مختلف، فقدان مدیران دغدغه مند نسبت به هنر و بخصوص تئاتر در شهر های مختلف و استفاده تبلیغاتی از هنر و هنرمند توسط مسؤلان اشاره نمود. نجفیان در قسمت دوم این گفتگو هم در رابطه با نکات دیگر نظیر احتیاج به دیده شدن گروههای تئاتری مقیم شهر های مختلف و اهمیت حمایت مالی از آنها برای اجرای آثار خود و همینطور احتیاج به برنامه ریزی برای افزایش زیرساخت های تئاتری در استانهای کشور صحبت کرد. در ذیل بخش دوم این گفتگو آمده است: * از نگاه ما در تهران تعداد جشنواره های موضوعی بسیار زیاد است و برگزاری خیلی از آنها لزوم ندارد ولی در شهرستان برای گروههای تئاتری این جشنواره فرصتی است برای دریافت کمک هزینه، تولید و اجرای تئاتر و تنها فرصت هایی است که می توانند خویش را نشان دهند. از طرفی نهادهایی که متولی برگزاری این جشنواره های موضوعی هستند نگاه شان صرفا برگزاری جشنواره و عرضه آمار است و توجهی به انجام کار کیفی ندارند. در واقع دغدغه و برنامه ریزی لازم در این نهادها در رابطه با تئاتر وجود ندارد در غیر این صورت هنرمندان مقیم شهرستان ها را در طول سال رها نمی کنند و تولید و فعالیتهای تئاتری در طول سال تداوم خواهد داشت. چرا به این مهم توجه نمی شود؟ مشکل ما اینست که مدیر دلسوز کم داریم. مشکل اینست که وقتی جشنواره ای دولتی و مناسبتی باشد آدم های تئاتری اش هم دولتی و مناسبتی هستند. با احترام به همه دوستانی که فعالیت می نمایند ولی وقتی فردی شغلش اینست که بامداد بیاید در اداره بنشیند و عصر محل کار خویش را ترک کند و سر ماه هم حقوقش را دریافت کند، اتفاق قابل توجهی رخ نمی دهد سعید نجفیان: در هر شهری که مدیری دلسوز در رأس کار قرار می گیرد تحولی در فعالیتهای فرهنگی و هنری بوجود می آورد. دیده می شود که از فلان شهرستان کوچک نمایشی تولید می شود که می تواند در جشنواره های کشوری بدرخشد پس مدیر دغدغه مند می تواند تاثیر گذار باشد. مشکل ما اینست که مدیر دلسوز کم داریم. مشکل اینست که وقتی جشنواره ای دولتی و مناسبتی باشد آدم های تئاتری اش هم دولتی و مناسبتی هستند. با احترام به همه دوستانی که فعالیت می نمایند ولی وقتی فردی شغلش اینست که بامداد بیاید در اداره بنشیند و عصر محل کار خویش را ترک کند و سر ماه هم حقوقش را دریافت کند، اتفاق قابل توجهی رخ نمی دهد. در عین حال اگر در همان اداره فردی دغدغه مند نسبت به حوزه فعالیت آن اداره حضور داشته باشد، اتفاقات خوبی رخ می دهد. برخی مدیران از برخی شهرستان ها با هنرمندان تماس می گیرند و می گویند که قصد برگزاری فلان ورک شاپ یا فعالیت را دارند و این امر سبب می شود که بسیاری از هنرمندان تهران وقتی می بینند مدیری دغدغه تئاتر و تئاتری ها را در شهر خود دارد، برای همکاری پاسخ مثبت بدهند. برنامه ریزی و پشتیبانی از تئاتر منوط به حضور مدیران دغدغه مند است و ما از این مدیران کم داریم. مقاطعی شاهد حضور مدیرانی در تئاتر بودیم که قصد انجام کارهای اصولی را داشتند. چرا وقتی از مدیران خوب صحبت می نماییم همه از علی منتظری نام می بریم؟ ولی با احترام به همه دوستان، از بین ۵ یا ۶ مدیر اخیر اداره کل هنرهای نمایشی کدام نام را می توانید ذکر کنید که برای تئاتر کشور برنامه داشته است؟
وقتی یک مدیر از استقرار گروههای نمایشی صحبت می کند چرا مدیران بعدی این مورد را رها می کنند و اجرای آنرا تداوم نمی دهند؟ چون کسی حوصله پشتیبانی از گروه ها را ندارد چونکه هزینه بر است. چند نفر در ایران واقعاً گروه دارند و اعضای گروه را خودشان تربیت کرده اند؟ وقتی گروه مفهوم ندارد پس فعالیت گروهی هم معنا ندارد. وقتی این قاعده وجود ندارد پس قاعده های دیگر هم وجود نخواهد داشت. می توانیم در شهرستان ها ورک شاپ برگزار نماییم ولی تأثیرگذاری این فعالیت نیازمند اینست که مکمل های آن هم وجود داشته باشد. مگر چقدر میتوان ورک شاپ برگزار کرد تا تاثیر گذار باشد؟ ساختار در هنر ما مفهوم ندارد. هنرمندان با سابقه ای که داریم محصول ما و آموزش دیده دوران ما نیستند. چونکه در گذشته هنر دارای ساختار بوده و افراد پله به پله بالا می رفتند و آموزش و تجربه درست داشتند. بهترین سالنی که استفاده می نماییم متعلق پیش از انقلاب است و مدیران و مسؤلان در دوران پس از انقلاب دغدغه ساخت فضاهای و سخت افزارهای تئاتری نداشته اند. وقتی ساختار از بین برود پرورش، آموزش و ساخت زیرساخت هم از بین می رود. متأسفانه برای انجام امور نیازسنجی نمی شود و صرفا برخی مدیران فکر می کنند با برگزاری ورک شاپ در شهر های دیگر فعالیت تأثیرگذاری انجام می دهند در صورتی که این گونه نیست. مهم ترین نکته برای هنرمندان تئاتری اینست که تجربه کنند و کار خویش را به اجرا برسانند. ما در جشنواره «سودای عشق» یکی از جوایز اصلی مان این بود که شرایط اجرای عمومی را برای گروههای برگزیده فراهم نماییم تا هم اثرشان دیده شود و هم بازگشت سرمایه را تجربه کنند. یک فیلم می تواند تا دهه های مختلف در فستیوال های مختلف شرکت و جایزه دریافت کند ولی وقتی یک تئاتر ۲ یا ۳ دوره اجرا می شود برخی اعتراض می کنند در صورتی که در دنیا رپرتوآرهای تئاتری وجود دارد و یک اثر ماه ها و حتی سالهای روی صحنه می رود و مخاطب دارد. مگر یک اثر پرمخاطب در بهترین حالت بیشتر از ۲ یا ۳ میلیون مخاطب دارد؟ این تعداد مخاطب در مقایسه با جمعیت حدود ۸۵ میلیون نفری ایران عدد بالایی است؟ گاهی حسادت و گاهی عدم آگاهی سبب می شود که مانع فعالیت و دیده شدن هنرمندان و گروههای تئاتری شویم. من در جشنواره «سودای عشق» سازمان بسیج هنرمندان معتقد بودم به جای برگزاری ورک شاپ برای هنرمندان مقیم شهرستان ها، باید فرصتی را فراهم نماییم که آثارشان دیده شود. * یعنی برای اجرای عمومی از گروه ها حمایت کنید. حقیقت اینست که فقط با برگزار کردن ورک شاپ نمی توان سطح کیفی آثار در شهرستان ها را بالا برد بلکه باید با تجربه و کار عملی آموزش های لازم را داد. آموزش وقتی مناسب می باشد که بتواند دغدغه ایجاد نماید اگر این اتفاق نیافتد من ترجیح می دهم فرصت را برای دیده شدن گروه ها و اجراهای شهرستانی فراهم کنم بله. یک مرتبه از گروه ها حمایت می نماییم تا در جشنواره حضور پیدا کنند و ضمن دیده شدن اثرشان با گروه ها و آثار دیگران آشنا گردند و هم آثارشان را برای عموم اجرا کنند. باید اثرشان در رویارویی با مخاطب و هنرمندان دیده و در رابطه با آن صحبت شود. بعضی از چهره های شناخته شده تئاتر نظیر قطب الدین صادقی، فرهاد مهندس پور، فرهاد ناظرزاده کرمانی، نادر برهانی مرند و عزیزان دیگر هستند که وقتی به تماشای یک کار می نشینند به جای به رخ کشیدن معلومات خود، در رابطه با اثری که دیده اند صحبت و به گروه و کارگردان کمک می کنند تا نقاط ضعف کار را رفع کنند. با احترام به تمام عزیزان منتقد متأسفانه این اتفاق در زمینه نقد تئاتر رخ نمی دهد. باید از چهره های دغدغه مند جهت کمک به گروههای تئاتر شهرستان بهره برد تا این عزیزان با مشورت و پیشنهادهایی که می دهند سطح کیفی آثار را بالا ببرند. حقیقت اینست که فقط با برگزار کردن ورک شاپ نمی توان سطح کیفی آثار در شهرستان ها را بالا برد بلکه باید با تجربه و کار عملی آموزش های لازم را داد. آموزش وقتی مناسب می باشد که بتواند دغدغه ایجاد نماید اگر این اتفاق نیافتد من ترجیح می دهم فرصت را برای دیده شدن گروه ها و اجراهای شهرستانی فراهم کنم، می توانیم ارزش گذاری را روی تولید آثارشان بگذاریم. در یکی از شهر های جنوبی ایران و در تابستانی گرم شاهد بودم که سالن تئاتر آن شهر کولر نداشت، به جای برگزار کردن ورک شاپ برای هنرمندان آن شهر بهتر است برای سالن تئاترشان سیستم خنک کننده نصب شود تا بتوانند کار کنند. ما در کلان شهر تبریز هم اکنون یک بلک باکس استاندارد و مناسب برای گروههای تئاتری تبریز بعنوان یکی از مهم ترین شهر های فرهنگی و هنری ایران نداریم. با صراحت تمام می گویم حتی یک سالن نیمه استاندارد در حد برخی سالن های خصوصی تهران در اغلب شهر های دیگر کشور نداریم. بسیاری از استان ها حداقل امکانات تئاتری را ندارند. هم اکنون مدیران ما به دنبال این هستند که در جشنواره ها حضور پیدا کنند. این نشان داده است که مدیران ما به دنبال مدیریت تئاتر کشور نیستند بلکه آنقدر وقت دارند که چند روز در جشنواره های مختلف حضور پیدا می کنند. مدیران ما طرح مهندسی برای تئاتر کشور ندارند و صرفا کارهای اداری را انجام می دهند که هر کارمند اداری می تواند انجام دهد.
به بهانه برگزاری جشنواره میتوان بودجه ای را دریافت کرد و در اختیار گروههای تئاتری شهرستان ها قرار داد تا کارشان را تولید و اجرا کنند و دیده شوند اما اگر به هر نهاد و سازمان طرح برگزاری ورک شاپ های آموزشی را عرضه دهید ریالی بودجه در اختیارتان نمی گذارند. به همین خاطر است که موافق برگزاری جشنواره ها در ایران هستم چونکه حداقل ایجاد انگیزه می کند و چند گروه شهرستانی کار تولید و اجرا می کنند و از همین جشنواره ها امکان معرفی به تئاتر حرفه ای را پیدا می کنند. جشنواره ها حداقل هایی که در اختیار گروههای تئاتر شهرستان ها می گذارند بیشتر از حداکثرهایی است که روی کاغذها نوشته شده است. معتقدم این کورسوی جشنواره ها باید باشد و به بهانه همین جشنواره ها ریالی هزینه تئاتر شود. * شما جشنواره تئاتر «سودای عشق» را برگزار کردید. چه روندی را پیش گرفتید که این جشنواره از حالت تکراری خارج شود؟ این که هر جشنواره ای با نام مقاومت و بسیج برگزار می گردد میزبان مبحث ها و آثار تکراری می باشد که تاثیر فرهنگی آنچنانی هم ندارند. تلاش کردیم این جشنواره را از تئاتر مقاومت جدا نماییم و در سازمان بسیج گستره موضوعی و نگاه مان گسترده تر باشد. به این نتیجه رسیدیم که به گروه ها بگوییم دیگر نیازی نیست در آثار ساخته شده خود یک شخصیت بسیجی هم حضور داشته باشد چونکه معتقدیم اگر کار فرهنگی صورت می گیرد یعنی حرکتی بسیجی یا اگر برای کشور کاری صورت می گیرد یعنی حرکتی بسیجی انجام شده است. آدم های بزرگی داریم که در موقعیت هایی کارهای بسیار بزرگ و قهرمانانه انجام داده اند، تلاش کردیم در جشنواره بازتعریفی از قهرمان و حرکت قهرمانانه داشته باشیم و پرتره نگاری ها در این خصوص شکل بگیرند. در جشنواره تلاش کردیم کارها امیدآفرین و نشاط بخش باشد چونکه تمام جنگ عجز و ناله نبوده است. سال جاری کارهای شاد باکیفیت در جشنواره اجرا شدند. طی ۳ سال گذشته اجازه ندادم فراخوان جشنواره «سودای عشق» تغییر پیدا کند. خدا را شکر کارها به سمت پرداخت های متفاوت تر سوق پیدا کردند. گستردگی طیف های شرکت کننده در جشنواره هم قابل توجه شده است. قصد ما در جشنواره تئاتر «سودای عشق» اینست از شعار دوری نماییم و در خدمت تئاتر باشیم.
منبع: مجله سرگرمی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب