گفتگوی مهر با داوران رویداد هولوساید -۲؛
واکنش به پوستر الکساندر فالدین و محاکمه وی در دادگاه نورنبرگ گرافیک در روسیه مرده است
به گزارش مجله سرگرمی، الکساندر فالدین هنرمند گرافیست روسی بیان کرد که وقتی پوستر اعتراضی منتشر نموده است، ۳ هزار نفر پیام دادند که او و پوتین را با هم در دادگاه نورنبرگ محاکمه خواهند کرد.
خبرگزاری مهر-گروه هنر-آزاده فضلی؛ نخستین مسابقه کارتون و کاریکاتور «هولوکاست» در سال ۱۳۸۵ و در واکنش به انتشار ۱۲ کاریکاتور توهین آمیز نسبت به پیامبر گرامی اسلام (ص) در یک نشریه دانمارکی شکل گرفت. با توجه به این که در غرب به مبحث آزادی بیان اعتقاد دارند اما هیچ حد و مرزی برای آزادی بیان قائل نیستند، در نخستین دوره این مسابقه این مسأله عنوان شد که چرا هر نقد تردیدآمیزی نسبت به مبحث «هولوکاست» با جرایم نقدی و زندانی شدن همراه می باشد و چرا هر بار منتقدی در رابطه با هولوکاست بحثی را مطرح می کند، دستگیر و زندانی می شود. این مسابقه کارتون و کاریکاتور در گام دوم، در سال ۱۳۹۵ برگزار شد تا پس از ۱۰ سال واکنشی باشد به انتشار کاریکاتور توهین آمیز در مجله شارلی ابدو که باز هم با همان رویکرد از جانب غرب عنوان شد. به قول سیدمسعود شجاعی طباطبایی دبیر این رویداد، بحث اصلی در مطرح کردن هولوکاست اینست که چرا مردم فلسطین باید تاوان این هولوکاست را پس بدهند، کشوری که نه در جنگ جهانی حضور داشته و نه نقشی را ایفا کرده است، چرا باید مورد تعرض قرار بگیرد.
این ۲ دوره مسابقه بین المللی در سالهای ۸۵ و ۹۵ برگزار شد اما نیمه مهر ۱۴۰۳ بود که نشست خبری سومین مسابقه این رویداد این دفعه با عنوان مسابقه بین المللی کارتون، کاریکاتور و پوستر «هولوساید» ۲۰۲۴ با حضور محمدحسین نیرومند، مسعود نجابتی، سیدمسعود شجاعی طباطبایی و سید امیر ناصر جاوید قائم مقام و معاون بین الملل حوزه هنری در سالن مهر برگزار شد و پس از آن هم فراخوان این رویداد بین المللی اعلام و منتشر گردید و حالا مهلت ارسال اثر به این رویداد به پایان رسیده است.
از آنجاییکه الکساندر فالدین هنرمند طراح گرافیک از روسیه میهمان رویداد «هولوساید» بود که تولیدات گوناگونی در جهان داشته و جوایز مختلفی هم دریافت است، بر آن شدیم تا از او و دیگر داوران و دبیر مسابقه دعوت به حضور در خبرگزاری مهر برای گپ و گفتی دوستانه نماییم و میزبان مسعود شجاعی طباطبایی دبیر، مسعود نجابتی، الکساندر و آلکساندرا فالدین و مازیار بیژنی بودیم که در قسمت اول مصاحبه با عنوان «مقابله با تفکر نژادپرست صهیونیستی؛ «هولوساید» راهی برای ایجاد «انجمن جهانی مقاومت» است» با دبیر و داوران ایرانی این رویداد، در رابطه با برخی سیاستها و نگاههای این مسابقه بین المللی چند وجهی و همینطور معیارهای داوری و انتخاب داورها، صحبت کردیم که مشروح آن منتشر گردید. حال بخش دوم این گفتگو را با ۲ داور روسی رویداد «هولوساید» ادامه دادیم که مشروح آنرا در ادامه می خوانید.
* آقای الکساندر فالدین چطور شد داوری مسابقه بین المللی «هولوساید» را پذیرفتید در حالیکه امکان دارد حضور در این مسابقه و جریان مقاومت، برای شما در کشورتان و دیگر نقاط دنیا به ادامه مسیر کاری تان صدماتی وارد کند؟
الکساندر فالدین: من باید عرض کنم مرگ ۲ بار سراغ آدم نمی آید (اشاره به ضرب المثل مرگ یک مرتبه شیون یک بار) من ۲ ماه پیش از این که عملیات ویژه روسیه در مقابل اوکراین اتفاق بیفتد، پوستری را که شامل المان تصویری «گوشت دم توپ» و «کلاه اکراینی» بود، منتشر کردم که اصولاً به سربازانی که به آنها اصطلاحاً «گوشت دم توپ مسؤلان غربی» می گویند، اشاره داشت. پس از اینکه عملیات روسیه شروع شد، اعلام نمودند بانوان را برای این عملیات مقرر است بیاورند که من پوسترم را تغییر دادم و فیگور بانویی را گذاشتم که کلاه نظامی داشت. پس از انتشار این پوستر، ۳ هزار نفر پیام دادند که من و پوتین را با هم در دادگاه نورنبرگ محاکمه خواهند کرد! الکساندر فالدین: وقتی پوستر اعتراضی منتشر کردم ۳ هزار نفر پیام دادند که من و پوتین را با هم در دادگاه نورنبرگ محاکمه خواهند کرد!
موضوعی که من با آن مواجه شدم، بحث دشمنان زیاد و کنار گذاشتن من از رویدادهای جدی هنری بود و مسابقات بزرگ بین المللی که قبلاً از من بعنوان داور یا شرکت کننده دعوت به حضور می کردند، دیگر با من همکاری نکردند. غیر از تمام این موارد، ما در کشورمان ستون پنجمی هایی داریم که سبب می شوند کارها و آثار خودم در کشور خودم هم دیگر اجازه انتشار و نمایش نداشته باشند. به من اعلام نمودند که اجازه شرکت در هیچ رویداد و بینال هنری را ندارم و من به آنها گفتم که می توانم آثارم را در کشور ایران و چین به نمایش بگذارم و به قول معروف این گفته و دعای من هم اکنون با حاضر شدن در ایران و داوری مسابقه «هولوساید» مستجاب شده و حتی نمایشگاه آثارم هم در ایران در دانشگاه قم در جریان کارگاه پوستر، برگزار گردید. (با خنده)
در واقع، با عنایت به اتفاقاتی که افتاده، امکان برگزاری نمایشگاهی به این خوبی و با این شرایط مناسب، وجود نداشت.
مازیار بیژنی: آقای فالدین در واقع هیهات منا الذله را اعلام نمود... (با خنده)
الکساندر فالدین: هنرمند بسیار قابل احترامی از ما دعوت به حضور کرد که واقعا نمی توانستیم دعوتش را رد کنیم؛ همینطور ۱۲ سال پیش هم به ایران آمده بودیم و خاطرات بسیاری خوبی از سفر به ایران داشتم و حتی در ذهنم هم نمی آمد که یک مرتبه دیگر بتوانم آن سفر باردیگر تکرار شود. ۱۲ سال پیش مترجمی همچون آقای برزو نداشتیم که به سادگی با بقیه ارتباط برقرار نماییم، چونکه حتی روسی را از من هم بهتر صحبت می کند.
* از آنجاییکه هولوساید واژه ترکیبی به شمار می آید و مقرر است آثاری با موضوعات هولوکاست و جنوساید برای این مسابقه ارسال شود، بعنوان یکی از داوران خارجی و کسی که آثارش در رابطه با مقاومت و ضدجنگ است، انتظار شما از آثار چه میزان و با چه کیفیت است؟
الکساندر فالدین: من خیلی دشوار می باشد در مورد تعداد آثاری که ارسال می شود صحبت کنم اما قطعی می توانم بگویم که باید منتظر آثاری بسیار اعجاب انگیز از هنرمندان ایرانی باشیم. من برای این مسابقه می خواستم یک پوستر طراحی کنم و با خود بیاورم اما از نمایشگاه عکس روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» رفتیم و ۲ اثری را دیدم که واقعا من را تحت الشعاع قرار داد و یکی از این کارها را وقتی دیدم اشک هایم سرازیر شد و متوقف نشد.
۲ اثر در نمایشگاه عکس روایت «کلیدهایی که عمرشان از اسرائیل بیشتر است» دیدم که واقعا من را تحت الشعاع قرار داد و یکی از این کارها را وقتی دیدم اشک هایم سرازیر شد و متوقف نشد در مورد «هولوساید» هم باید عرض کنم که وقتی فراخوان را برای همکاران روسی خودم فرستادم تا آنها را دعوت کنم، همه از من می پرسیدند که «هولوساید» به چه معناست؟ من خودم هم در ابتدا با این واژه آشنایی نداشتم و وقتی در رابطه با آن پژوهش کردم و خواندم، متوجه شدم که «هولوساید» بسیار بدتر از «هولوکاست» است و همین دریافت های خودم از مبحث را برای دیگران توضیح دادم.
مطمئنم که شرکت کنندگان و هنرمندان ایرانی طرح های بسیار شگفت انگیزی را ارسال می کنند و همینطور هنرمندان چینی هم کارهای بسیار زیبایی خواهند فرستاد، چون چینی ها هم همچون شما ایرانی ها، دارای تمدن غنی هستند.
* آقا و خانم فالدین، معیارهای شما برای داوری آثاری که در این رویداد با آنها مواجه می شوید، چه خواهد بود؛ از آنجاییکه مطمئناً چنین آثاری را تا قبل از رویداد ندیده اید و با عنایت به اطلاعاتی که از واژه «هولوساید» کسب کرده اید، معیار شما در داوری هایتان چه خواهد بود؟
آلکساندرا فالدین: اساسا بحث اصلی، ایده هنرمند شرکت کننده خواهد بود؛ اساسا هنرمند، شوک و حسی را که با دانستن «هولوساید» به او وارد می شود، درصدد انتقالش بر می آید و یکی از اهداف مدیوم پوستر اینست که باید به بهترین شکل و فرم، حس هنرمند را به نمایش بگذارد تا مخاطب اثر هم همان حس را دریافت کند. ازاین رو به نظر من، اصلی ترین معیار در داوری همین موفق بودن هنرمند در انتقال حس خودش خواهد بود. معیارهای بعدی به ترتیب اهمیت، به کمپوزیسیون، رنگ، تکنیک و متدهای استفاده شده در پوستر برمی گردد.
هنر گرافیتی در روسیه درحال توسعه است اما در مورد پوسترها چنین نیست و متاسفانه امروز هنر پوستر و گرافیک در روسیه فوت کرده است
الکساندر فالدین: به نظر من، یک اثر خوب، حداقل استفاده از خط و رنگ را دارد و این مورد را در کارگاه های جانبی این رویداد توضیح دادم، چونکه هنرمندان ایرانی تلاش دارند پوسترهایشان را تزیین کنند و دارای جزئیات بیشتری باشد که این مورد در میان هنرمندان روسی هم رایج است اما دیدگاه من اینست که یک پوستر مختصر، باید ایده اصلی را به سرعت به مخاطبش انتقال دهد؛ برای نمونه مخاطب پیاده ای که از مقابل یک پوستر در خیابان گذر می کند نباید مقابل اثر بایستد تا متوجه ایده پوستر شود، بلکه در همان لحظه گذر باید حس و پیام پوستر به او منتقل شود. من این مورد را در جلسات و کارگاه های «هولوساید» مطرح کردم تا در خلق اثرشان به آن توجه نمایند. در واقع ایده اثر مهم می باشد و این ایده نباید دارای مکان یا زمان باشد بلکه برای همه مردم دنیا قابل فهم باشد.
* خانم فالدین فکر می کنید چقدر از هنرمندان زن در این مسابقه شرکت خواهند کرد؟
آلکساندرا فالدین: دشوار می باشد به این پرسش پاسخ بدهم اما امیدوارم که تعداد قابل توجهی از هنرمندان خانم هم حضور داشته باشند.
* پوسترها در روسیه بخصوص در دوران شوروی، اهمیت بالای ی در انتقال پیام های سیاسی و اجتماعی داشتند. این رسانه بصری بعنوان ابزاری قوی برای تبلیغ ایده های انقلابی، ارزش های اجتماعی و تغییرات فرهنگی محسوب می شد و می شود. نظر شما در مورد جایگاه هنر گرافیک و پوستر در روسیه چیست؟
الکساندر فالدین: هم اکنون، هنر اسمپ گرافیک یا نقاشی با ذغال (گرافیتی) در روسیه درحال توسعه است اما در مورد پوسترها چنین نیست و متاسفانه امروز هنر پوستر و گرافیک در روسیه فوت کرده است!
* آیا به سبب شرایط سیاسی حاکم چنین اتفاقی افتاده است؟
بحث اینست که مکتب پوستر پیش از سال ۱۹۹۱ میلادی خیلی رشد کرده بود و رشد خوبی را شاهد بودیم اما پس از آن سال، این مکتب به صورت کلی از بین رفت و با گذشت زمان، مدام خراب تر شد و هم اکنون هم بیشتر استفاده از هوش مصنوعی و سیستم های کامپیوتری و تکنولوژی کاربرد پیدا کرده است. حتی لوگوها و نشانه ها آن طور که باید و شاید، رشد نمی کنند. در زمان شوروی، مکتب حاکم هنری بگونه ای بود که حتی تئاترها، نقاش های مختص به خودشان را داشتند که از جایگاه بالای گرافیک و تبلیغات در روسیه حکایت داشت؛ در آن زمان سفارشات پوستر از جانب افراد حقیقی و دولتی بسیار زیاد بود.
* هم اکنون هنری که در کشور روسیه بیشتر بین هنرمندان کاربرد دارد، در چه مدیایی است؟
در حال حاضر، بازار پوستر در روسیه بسیار نازل شده و ارزشگذاری ها در این هنر، بهای پایینی دارد و برای سفارشات خود به آماتورها بیشتر از افراد حرفه ای رجوع می شود. برای نمونه، آخرین باری که من سفارش یک پوستر داشتم متعلق به ۲۰ سال پیش است و از آن به بعد تابحال دیگر برای دل خودم پوستر طراحی نموده ام.
متاسفانه هنر روسیه به سمتی رفته است که آدم های بی استعداد به پشت گرمی عده ای، می توانند کار کنند و پولدار شوند.
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب