آسیب شناسی تئاترمقاومت در مهر-۱؛
اخطار درباره خاطره گریزی دهه هشتادی ها از جنگ
به گزارش مجله سرگرمی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیر بخش نمایشنامه نویسی جشنواره تئاتر مقاومت درباره مشكلات این حوزه و ضرورت جلب اعتماد هنرمندان جوان و نواندیش جهت شركت در این رویداد سخن گفتند.
خبرگزاری مهر -گروه هنر-آروین موذن زاده؛ انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس وابسته به بنیاد فرهنگی روایت فتح در سال ۱۳۷۶ تأسیس شده که مقرر است اهداف و چارچوب های مشخصی را در زمینه حفظ، نگهداری و اشاعه دستاوردهای فرهنگی انقلاب و دفاع مقدس، شناسایی، جذب و سازماندهی هنرمندان متعهد تئاتر کشور، پشتیبانی از تشکل ها و گروه ها و افراد موثر در تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، ایجاد شرایط و زمینه های مناسب پژوهشی، آموزشی و انتشاراتی مورد نیاز انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس، تولید نمایش های نمونه ای و ماندگار بعنوان الگو و کارهای موثر نمایشی در حوزه تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و … را در دستور کار خود قرار دهد.
یکی از برنامه های انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و بنیاد فرهنگی روایت برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت است که البته در ابتدا جشنواره تئاتر دفاع مقدس نام داشت جشنواره ای که هفدهمین دوره آن مقرر است به دبیری حمید نیلی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس اجرا شود.
از همین رو برای صدمه شناسی و بررسی فراز و فرودهای این جشنواره و در معنای کلان تر حوزه تئاتر مقاومت در طول سال های اخیر از حمید نیلی و ایوب آقاخانی دبیر بخش نمایشنامه نویسی این دوره از جشنواره دعوت کردیم تا با حضور در خبرگزاری مهر درباره رویکرد این دوره از جشنواره و بررسی چگونگی ارتقای سطح کیفی این رویداد و دلیلهای انتقاداتی که به این حوزه از تئاتر در طول سال های اخیر می شود، صحبت کنند. جواد تمدنی مدیر روابط عمومی انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس هم در این دیدار ۲ میهمان دیگر را همراهی می کرد.
در بخش ابتدایی این جلسه مباحثی چون رویکرد این دوره از جشنواره، دلیلهای دوری بعضی از هنرمندان و مخاطبان تئاتر از این حوزه تئاتری و معضل سوءمدیریت ها در تئاتر صحبت شد. همین طور نیلی و آقاخانی بر این نکته تاکید نمودند که در این دوره از جشنواره مقرر است شاهد رویکرد متفاوت تری نسبت به گذشته باشیم و مفاهیم مقاومت به شکل گسترده تری مورد استفاده قرار بگیرند.
در ادامه بخش نخست میزگرد خبرگزاری مهر با موضوع «تئاتر مقاومت» را می خوانید؛
* آقای نیلی شما بعنوان مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیر جشنواره هفدهم تئاتر مقاومت تحلیلتان از این دوره جشنواره چگونه است. امسال با معضل پاندمی کرونا روبرو می باشیم و این جشنواره می تواند با مفهوم مقاومت به صورت کلان تر روبرو شده و حتی مسائل گسترده تری مثل تلاش و مقاومت کادر درمان در مقابل این بحران جهانی و پرداختن به اتفاقات پساجنگ را هم به مضامین مورد توجه در جشنواره وارد کند.
حمید نیلی: اگر فراخوان را مطالعه کنید، متوجه می شوید که مفاهیمی فراتر از موضوع دفاع مقدس به موضوعات جشنواره اضافه شده است. در این دوران خیلی از کادر درمان شهید شده اند که به صورتی مقاومت بشمار می رود و یا حتی پرداختن به موضوع مدافعان حرم و یا مشکلات و مسایل اقتصادی در عرصه تولید آثار و مسایل اقتصادی هنرمندان هم همچون موضوعات در رابطه با مقاومت هستند که می توانیم به آنها بپردازیم.
در این دوره ما فضا را باز گذاشتیم و من بعنوان مدیرعامل انجمن تئاتر و انقلاب دفاع مقدس تلاش کردم مفاهیم جدیدی را به جشنواره مقاومت اضافه کنم. نهایتاً سعی کردیم در فراخوان دوره هفدهم مفاهیم را بسط دهیم و موضوعات معاصر را هم به فراخوان اضافه نماییم اما من متاسفم که با وجود بسیط دیدن مفاهیم از جانب ما اما آثار متقاضی همچنان درباره دفاع مقدس هستند. البته من حتی درباره تولیدات در مورد دفاع مقدس و نگاه بسته هنرمندان به این حوزه هم بحث دارم.
این اتفاق چند دلیل دارد؛ یکی اینکه بعضی از هنرمندان هستند که بالاخره در این فضا شکل گرفته اند و هرچقدر هم فضاهای جدید را برایشان باز نماییم باز هم ترجیح می دهند به همان مسایل مورد علاقه شان بپردازند در صورتیکه موضوع دفاع مقدس هم وجوه پیچیده ای دارد که هنرمندان می توانند به آن بپردازند و از توجه به مضامین کلیشه ای و بارها گفته شده بپرهیزند. ما می توانیم پرتره های مختلفی از شهدا به تصویر بکشیم که نمونه اش هم سه نمایشنامه ای است که ایوب آقاخانی درباره شهدای جنگ به نگارش درآورده است. مساله دیگر گپ و فاصله ای است که بین نسل جدید با این نوع مفاهیم شکل گرفته است.
* فکر می کنید در این فاصله ای که بین نسل امروز با مضامین دفاع مقدس و مقاومت به وجود آمده خود مدیران چقدر مقصر هستند؟
نیلی: صددرصد مقصر هستند. زمانی که بخش دانشجویی به جشنواره افزوده شد به این علت بود که کاری نماییم تا نسل جدید به این حوزه فکر کند. نخستین کاری که دراین زمینه کردیم این بود که جلساتی با تشکل های دانشجویی گذاشتیم و در این جلسات نماینده دانشجویان آمدند و حرف هایشان را زدند. با این وجود معتقدم اگر ۷۰ درصد مدیران مقصر هستند ۳۰ درصد هم مشکل از خود دانشجویان است که تنبل شده اند و دوست دارند کار آماده اجرا کنند. باید به این نکته هم توجه کرد که ما در طول این سال ها چقدر سعی کردیم که سلیقه مخاطبان را تغییر دهیم.
آقاخانی: فراموش نکنیم که جنگ ۸ ساله ما چیز کوچکی نیست که به این سادگی بتوان از یاد برد، بنا بر این نگران کننده است که ببینیم دهه هشتادی ها دارند وارد دانشگاه می شوند و عامدانه یک رویکرد خاطره گریزی نسبت به این مفهوم دارند که اتفاق خوبی نیست * آقای آقاخانی جشنواره تئاتر مقاومت در این دوره رویکرد جدیدی نسبت به گذشته در پیش گرفته و از هنرمندانی دعوت به همکاری کرده است که از لحاظ تفکر و حتی رزومه کاری متفاوت تر از هنرمندانی هستند که در دوره های قبلی جشنواره سمت های مختلفی داشتند و شما هم یکی از این افراد هستید. حالا که بعنوان مدیر بخش نمایشنامه نویسی جشنواره همکاری با این رویداد را پذیرفتید کمی درباره ایده ها و برنامه هایتان توضیح دهید. چون در سال های اخیر انتقاداتی نسبت به کیفیت برگزاری جشنواره و موثر نبودن این رویداد مطرح می شود.
ایوب آقاخانی: حالا که سوال شما به این صراحت عنوان شد من هم به صراحت می گویم که برای حضور در جشنواره من هم شرایطی داشتم که خوشبختانه دوستان برگزارکننده نه فقط با شرایط من مخالف نبودند بلکه اساساً رویکرد خودشان هم بر این بود که جان بخشی به جشنواره بکنند که این جان بخشی یک لزوم شمرده می شود. به قول منتقدان ادوار پیشین جشنواره، اگر نگویم که خود جشنواره از تک و تا افتاده بود اما می توان اظهار داشت که تأثیرش از تک و تا افتاده بدین سبب مساله اینکه جشنواره هفدهم تئاتر مقاومت خواهد توانست به این احیا توفیق پیدا کند یا نه مساله ای نیست که من بتوانم به این زودی در موردش قضاوت کنم اما یک چیز را بطور روشن و مشخص می دانم و آن این است که من و همکاران و دوستانم با رویکرد نسبتاً جدیدتری وارد عمل شدیم.
اینکه می گویم رویکرد نسبتاً جدیدتر به این علت است که رویکرد نمی تواند عمیقاً جدید باشد به این علت که پایه ریزی جشنواره به شکلی نیست که ما بتوانیم در اعماقش تغییرات عجیبی ایجاد نماییم و ضرورتی هم وجود ندارد چون واقعاً ریشه هایش ریشه های غلطی نیستند. ما در طول سال ها با نگاه نظارتی، ایدئولوژیک و سلیقه ای توان این جشنواره را هم به قهقرا بردیم و هم مخاطبان این جنس از تئاتر را فراری دادیم. البته الان مقصود من جشنواره نیست بلکه جنس تئاتر وابسته به مفاهیم مقاومت است.
از این رو چون من دیدم رویکرد دوستان به این سمت است، پذیرفتم تا کاری نماییم که ژانر دفاع مقدس احیا شود چون این ژانر به سبب خیانت، کاهلی، درک اندک و گرفتن مسئولیت های بزرگ در دوره های مختلف دارد از دست می رود. همیشه قاموس فلسفی من درباره تئاتر این است که تئاتری که مخاطب نداشته باشد تئاتر نیست اما این اعتقاد به معنای آن نیست که مخاطب تعیین می کند چه تئاتری خوب و چه تئاتری بد است. بدین سبب این مفهوم و این ایدئولوژی ابتدا باید مخاطب داشته باشد تا ما به جشنواره اش و اثرگذاری اش، فکر نماییم. این اتفاق بدی است که ما یک سری از ارزش های خودمان را از یاد ببریم. فراموش نکنیم که جنگ ۸ ساله ما چیز کوچکی نیست که به این سادگی بتوان از یاد برد بنا بر این نگران کننده است که ببینیم دهه هشتادی ها دارند وارد دانشگاه می شوند و عامدانه یک رویکرد خاطره گریزی نسبت به این مفهوم دارند که اتفاق خوبی نیست.
البته بشر در متعالی ترین شکلش باید از جنگ و تلخی های آن فراری باشد ولی زمانی که ما جنگی را پشت سر گذاشتیم که با جنگ های تمام جهان در معادلات ایدئولوژیک، نظامی و … متفاوت بوده است، بدین سبب دست آورد خوبی نیست که نسل های جوان تر ما از این اتفاق هیچ یاد و خاطره ای نداشته باشند. بدین سبب معتقدم از دست رفتن آرام آرام مخاطب از این جنس از تئاتر و ژانر و این جشنواره یک خیانت شمرده می شود که باید ریشه یابی شوند که چه کسی این خیانت را خودخواسته و یا غیرعمدی مرتکب شده است. البته من درباره این مساله قضاوت نمی کنم اما تصورم این است که این اتفاق عامدانه نبوده بلکه جاهلانه رخ داده است؛ چون هیچکس آنقدر بی فکر نیست که بخواهد یک زیرساخت فرهنگی را از بین ببرد و یا لااقل من آنقدر خوش بینم که باور ندارم کسی عامدانه این کار را بکند.
من با سیاست گذار اصلی جشنواره آقای محمدیاشار نادری هم درباره این مساله که در طول این سال ها این حوزه خط کشی شده است، صحبت کردم. این خط کشی سم اصلی است که سبب از بین رفتن زیرساخت ها و مخاطبان این حوزه شده است؛ خط کشی که مشخص کرده فلان هنرمند می تواند و فلان هنرمند دیگر نمی تواند.
* فلان هنرمند نمی تواند (بلد نیست) در این عرصه فعالیت کند یا چون تفکراتش با ما (سیاست گذاران این حوزه) یکی نیست، نمی تواند؟
آقاخانی: به این علت نمی تواند که از ما نیست، اما با وجود اینکه فلانی مخاطب ندارد اما چون از ما است پس باید کار کند و یا برعکس آن؛ یعنی کسی که از ما نیست با وجود اینکه مخاطب دارد نباید کار کند. خب این کار اگر خیانت فرهنگی نیست لطفاً واژه جدیدی در فرهنگ لغت فارسی تعریف کنید که من به جایش آنرا به کار ببرم.
آقاخانی: حب جاه و حب میز صدمه هایی به این فرهنگ زده که واقعاً باید درباره اش مستندها ساخت و صدمه شناسی ها کرد. اگر امروز تئاتر دفاع مقدس تماشاگر دلخواه ما را ندارد به سبب آن مدیر میزدوستی است که روزگاری از ترس اینکه تذکری نگیرد دست به محافظه کاری هایی زده که بدون اینکه متوجه باشد بخش عظیمی از امکان تاثیر این ژانر را در بین مخاطبانش گرفته است هم اکنون در دوره هفدهم همه مدیران بخش های مختلف و سیاست گذاران جشنواره با سختی بسیار می کوشند که این رویکرد در جشنواره تئاتر مقاومت نه به شکل ریشه ای اما لااقل اصیل باشد. در بخش نمایشنامه نویسی به لطف دوستان و مدیران بالاتر تلاشم را خواهم کرد که این آرمان را تا حدودی حفظ کنم به این مفهوم که یک نمایشنامه نه به سبب ارزش های ایدئولوژیکش بلکه به سبب ساختار قابل دفاعش باید سنجیده شود حالا می تواند ایدئولوژی مورد نظر ما در شکل مطلوب ادوار پیشین در این ساختار نشسته باشد یا در شکل نامطلوب ادوار پیشین اما ساختار و ساختمان باید درست باشد.
بدیهی است جشنواره ای که در این سطح در حال برگزاری است به هر حال برای خودش حدود و اصول و خط قرمزهایی دارد که باید رعایت شود. من درباره آنها صحبت نمی کنم لطفاً سوءتفاهم نشود چون حرف من این است که گستره و پهنه توان این عرصه را باید احیا نماییم که این گستره و پهنه، محدود، محصور و مقید شده است به چیزهای کاذب که باید برداشته شوند وگرنه هیچ نگاهی متفاوت از آنچه که در اصل وجود دارد در این دوره رخ نخواهد داد اما خود ایوب آقاخانی تصورش این است که اگر بشود این رویکرد را اجرا کرد شاهد تفاوت های فاحشی در این دوره خواهیم بود.
* حوزه نمایشنامه نویسی پایه و اساس تئاتر و خصوصاً ژانر دفاع مقدس است چون اگر نمایشنامه های خوبی دراین زمینه نوشته نشود نمی توان شاهد بروز اتفاق تازه ای بود. برای جلب اعتماد نویسندگان معتبر و نواندیش دراین زمینه چه برنامه ای در نظر دارید؟
آقاخانی: من نمی دانم چه اعتمادی به نمایشنامه نویسان می دهیم اما بعنوان یک تئاتری می دانم که اعتماد چگونه جلب می شود. ایوب آقاخانی بعنوان یک نمایشنامه نویس و با یک سابقه حدود سی ساله در تئاتر و داشتن یک گروه نمایشی رسمی و با هویت در این حوزه اگر قرار باشد با تمام توان خودش در یک رویداد فرهنگی شرکت نماید ابتدا به برگزارکنندگان آن نگاه می کند. صادقانه بگویم زیاد دبیران جشنواره برایم مهم نیستند، بلکه مسئول آن بخش و ترکیب داوران برایم بیشتر اهمیت دارد و همین مساله سهمی از اعتماد من را تامین می کنم.
من اگر ببینم یک رویداد فرهنگی ترکیب دبیر اصلی و مسئولان بخش های مختلفش ترکیب اداری، مدیریتی، فرهنگی است نه فقط در آن شرکت نمی کنم بلکه حتی اگر کسی از من مشورت خواست او را تشویق به حضور در آن رویداد نمی کنم. الان من مسئولیت بخش نمایشنامه نویسی این دوره از جشنواره مقاومت را برعهده دارم و فکر می کنم که در سرتاسر ایران کسی که بخواهد در این بخش حضور یابد با بخش هایی از نگاه من و حداقل اگر مخالف کارهای من باشد با ذاتاً تئاتری بودن من موافق است، بدین سبب فکر می کنم این حضور یک اعتماد چند درصدی را نسبت به دوره های پیشین افزون می کند. در این دوره بیشتر مدیران بخش ها توانایی جلب اعتماد چنددرصدی را در متقاضیان دارند و من امیدم به همین مساله است.
همچنین اگر قرار بر تداوم همکاری من تا آخرین لحظه برگزاری جشنواره باشد این تداوم بر این مبنا خواهد بود که بخش های شایان توجهی از خواسته های من تحقق پیدا کند. البته بازهم اعلام می کنم که منظور من این نیست که رویکرد ما متفاوت از جشنواره تئاتر مقاومت است بلکه منظورم این است که نقصها و خط کشی ادوار پیشین را ندارد. ما آدم های سترگ و بزرگی در تئاتر داشتیم که به سبب همین خط کشی ها آنها را از دست دادیم یا تئاتر را کنار گذاشته اند و یا از کشور مهاجرت کرده اند. طبیعی است که روی همه آنها مهر تایید نمی زنم اما آنها سرمایه های ایران بودند. خوب یا بد آیا اول فکر کردیم که قابل اصلاح هستند یا نه بعد آنها بتارانیم.
من بارها و بارها شاهد این بودم که یک حکم کلی درباره یک شخص فرهنگی و مولد صادر شده که زایش و نگاه او را تحت تاثیر قرار داده است. این تحت تاثیر گاهی مهاجرت است اما گاهی هم گوشه نشینی و عزلت و یا تغییر شغل خواهد بود. ما داریم عامدانه سرمایه های این عرصه را آرام آرام تُنُک می نماییم بعد هم می گوییم چرا کسی کاری نمی نماید. با تجربیاتی که طی سالیان به دست آورده ام معتقدم که بیشتر این خط کشی ها و محدودیت ها با سلیقه فردی و موسمی و بدون علم اتفاق افتاده است. در تمام این دوره ها اگر مدیران تصمیم گیرنده میانی را رها می کردیم و به سراغ مدیران بالادستی می رفتیم متوجه می شدیم که نگاه راس هرم با ما یکی است پس سلیقه مدیر میانی کار را خراب کرده است چون فکر کرده با این کارها مسئول بالاتر از او بیشتر خوشش می آید.
حب جاه و حب میز صدمه هایی به این فرهنگ زده که واقعاً باید درباره اش مستندها ساخت و صدمه شناسی ها کرد. اگر امروز تئاتر دفاع مقدس تماشاگر دلخواه ما را ندارد به سبب آن مدیر میزدوستی است که روزگاری از ترس اینکه تذکری نگیرد دست به محافظه کاری هایی زده که بدون اینکه متوجه باشد بخش عظیمی از امکان تاثیر این ژانر را در بین مخاطبانش گرفته است. ما اگر به فرهنگ این سرزمین، فرهنگ انقلاب، فرهنگ جنگ و تمام رویدادهایی که فکر می نماییم تاثیر گذار بودند در قاموس ملی و میهنی مان علاقمند هستیم باید یکبار دیگر با افرادی که هیچ تمایلی به میز ندارند کار نماییم.
نیلی: مشکل اصلی ما مانیفست و سند راهی است که دراین زمینه وجود ندارد چون معین نیست مدیر بعدی که بجای من بر مسند می نشیند چه سلیقه ای داشته باشد و فضا را به چه سمتی ببرد نیلی: مساله سلیقه مدیران میانی که آقای آقاخانی به آن اشاره می کند، بسیار مهمست اما در مرحله اول ما باید کاری نماییم که این رفاقت بین انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دوستان جریان ساز تئاتر اتفاق بیفتد. دعوت کردن از این هنرمندان برای همکاری یکی از راه های ایجاد این رفاقت و اعتماد است. در این دوره از جشنواره هم ما در چینش داوران این مساله را رعایت کردیم و شاهد استخراج آثار قابل دفاعی هم بودیم. امیدواریم که در سال ۹۹ بتوانیم حسن نیتمان را ثابت نماییم و بچه های تئاتری این اعتماد را به انجمن پیدا کنند که می شود در اینجا کار کرد و آثارشان را به ما عرضه کنند.
* شاید نحوه انتخاب آثار و معرفی برگزیدگان این دوره بتواند تا اندازه ای جلب اعتماد کند.
نیلی: این اتفاق افتاده است و همانطور که می بینید آثار متفاوتی از طیف های مختلف متقاضی حضور در جشنواره هستند. ۳۰ درصد کارها از تهران است و ۷۰ درصد بقیه متعلق به شهرستان های مختلف است. من همیشه گفته ام که در استانها اتفاقاتی می افتد که می تواند برای تئاتر جریان ساز باشند.
* مدت هاست که به سبب همین سوءمدیریت ها شاهد نگاه نو و تازه ای نیستیم که مقرر است پشت نمایشنامه های دفاع مقدسی و مضامینی که در رابطه با مقاومت هستند، باشد. شاید در طول این سال ها اجراها و نمایشنامه های محدودی به صحنه رفته و نوشته شده اند که فارغ از نگاه های سلیقه ای و کلیشه ای و شعارگونه بودند.
آقاخانی: اتفاق مهمست که هنرمند تئاتری که دغدغه تئاتر دارد همیشه باید به جهت اینکه جایی در مسند تصمیم گیری قرار گیرد هزاران سوال را پاسخ دهد. آقای نیلی زمانی از من خواست که جزو همراهان جشنواره تئاتر بچه های مسجد باشم اما در همان زمان باید پاسخگوی دلیل این انتخاب هم به بعضی از مطبوعات و افراد تندرو بودم. خب این کار اگر نامش جهل نیست پس چیست.
نیلی: البته زمان اجرای نمایش «اروند خون» بیشتر از حضور شما در هیات داوران جشنواره بچه های مسجد باید به برخی جواب پس می دادم.
آقاخانی: این افراد دغدغه فرهنگ ندارند بلکه داعیه فرهنگ دارند. دغدغه فرهنگ را کسانی دارند که در تمام این بزنگاه های تاریخی و با تمام سختی ها باز هم مجدانه و با تعصب در مملکت خودشان می مانند و می کوشند در همه بزنگاه های فرهنگی مشارکت جدی داشته باشند و با صدای بلند می گویند که به هر حال من باید برای بهتر شدن کشورم و فرزندان خودم که مقرر است در این مملکت زندگی کنند، تلاش کنم.
مگر ما اختلاف نظری درباره جنگ و ارزش خون شهدا داریم؟ آیا کسی هست که به شهدا و خانواده شان احترام نگذارد. من حتی در جوان ترین آدم ها هم که هیچ رنگی از جنگ روی سلول هایشان ننشسته با قاطعیت این احترام را می توانم رصد کنم پس در ریل گذاری های میانی است که این اختلافات پیش می آید. تمام این حرف ها را زدم که بر این نکته تاکید کنم که در دوره هفدهم جشنواره تئاتر مقاومت با همراهی مدیران فوقانی سعی کردیم ریل گذاری جشنواره را تغییر دهیم و ارزش های از دست رفته را تا جایی که می توانیم احیا نماییم وگرنه چارچوب ها و تفکرات همان است که بوده اند. البته این تغییرات قرار نیست انقلابی در جشنواره به وجود بیاورد اما باور دارم اگر این رویکرد را زود بازده نبینیم و به آن فرصت دهیم به شکلی که بتواند سه دوره و تا دوره بیستم دوام پیدا کند و چوب لای چرخش نگذارند می توانیم در نیم دهه آینده شاهد تغییرات اساسی در جشنواره باشیم. اما اگر قرار باشد تنها دوره هفدهم جشنواره با این رویکرد اجرا شود از دوره هجدهم باردیگر بازمی گردیم به سیاست های گذشته و دیگر شاهد اتفاقی نیستیم.
آقاخانی: مگر ما اختلاف نظری درباره جنگ و ارزش خون شهدا داریم؟ آیا کسی هست که به شهدا و خانواده شان احترام نگذارد. من حتی در جوان ترین آدم ها هم که هیچ رنگی از جنگ روی سلول هایشان ننشسته با قاطعیت این احترام را می توانم رصد کنم پس در ریل گذاری های میانی است که این اختلافات پیش می آید بدین سبب بیاییم آگاهانه و مشرف به این حوزه نزدیک شویم و نقدش نماییم. این نقد ربطی به جنگ، ایدئولوژی و هیچکدام از چیزهای ارزشمندی که دستاورد این قوم و ملت و میهن است ندارد بلکه نقد ما باید به مدیریت فرهنگی باشد و فکر می کنم اگر مدیریت فرهنگی اصلاح گردد بخش زیادی از خسران های ما به صورت حلزونی و آرام ترمیم خواهد شد و من خوش بینم که با دبیری آقای نیلی در این دوره از جشنواره تئاتر مقاومت شاهد اتفاقات خوبی باشیم چون او برعکس دبیرانی که تابحال دیده ایم به ما اعتماد و امور را واگذار کرده است. همین طور از آقای نادری هم عمل هایی در طول این چند ماه دیده ایم که نشان میدهد پای حرفشان می ایستند.
متاسفانه چیزی که در این ژانر کمی فراموش شده احترام گذاشتن به مخاطب بود؛ مخاطبی که اگر اثری وابسته به این حوزه را دوست نداشت انگار او بود که اشتباه کرده بود و این به مدلول احترام نگذاشتن است. دوستان ما از یاد برده اند که کسی مجبور نیست این حوزه را دوست داشته باشد و وقتی که این مساله را از او مطالبه می کنید یعنی امکان نقد ساختاری خودت را می گیری و می گویی تماشاگر باید نمایش من را دوست داشته باشد و اگر این طور نباشد یعنی از ما نیست. در صورتیکه اگر خوراک خوب به او بدهیم حتما آنرا دوست خواهد داشت مگر مخاطب جزو شهروندان این سرزمین نیست، مگر تعصبات مشترک با بقیه ندارد.
نیلی: مشکل اصلی ما مانیفست و سند راهی است که دراین زمینه وجود ندارد چون معین نیست مدیر بعدی که بجای من بر مسند می نشیند چه سلیقه ای داشته باشد و فضا را به چه سمتی ببرد.
* متاسفانه با هر مدیر و مسئول فرهنگی که صحبت می نماییم همه حرف های شما را تکرار می کنند و معتقدند که ما سند راه نداریم و هر مدیر به صورت سلیقه ای برخورد می کند.
نیلی: خب این سند را باید مدیران بالادستی تنظیم و تدوین کنند.
* این مدیران بالادستی چه کسانی هستند که همیشه فقط از عنوانشان استفاده می شود. این مسایل بارها در مطبوعات رسانه ای شده است اما واقعاً چرا هیچ اتفاقی نمی افتد. تا امروز ۱۶ دوره از جشنواره تئاتر مقاومت برگزار شده اما متاسفانه اتاق فکر و پایه گذاران جشنواره از همان ابتدا اجازه ورود نگاه های جدید را به جشنواره ندادند و این فضای دگم به شکلی بوده که افراد جدید به آن ورود نکرده اند. این فضای بسته راه را برای ورد اتفاقات و افراد نواندیش بسته است.
نیلی: انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس یک چارچوب اصلی دارد و ماموریتش این است که در حوزه تئاترِ انقلاب و دفاع مقدس کار کند. این می شود مانیفست و سند راه ما. اما ممکنست راه های رسیدن به این هدف متفاوت باشد اما هدف انجمن جا افتاده و درست است. با محدود بودن بودجه ای که ما داریم تلاش کردیم، بتوانیم رفاقتی بین تئاتری ها و انجمن اتفاق بیفتد. بعنوان نمونه شاید وظیفه انجمن نبود که در برگزاری جشنواره «تئاتر + خانه» آن هم با مفاهیمی که من برایشان تحت فشار بودم، ورود کنم اما با وجود اینکه در حوزه وظایف من گنجانده نشده بود به این فکر کردم که در فضای کرونا زده جامعه ما می توانیم حداقل کمکی بکنیم. این اتفاقات در حالی می افتد که ممکنست دبیر آن جشنواره یا فلان بخش به اندازه من تحت فشار نباشد.
* چه کسانی به شما فشار می آوردند؟
نیلی: خب به هر حال جاهای مختلف و از بیرون از انجمن، که نمی توانم نام ببرم. ماموریت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس مشخص است پس وقتی که خارج از برنامه فکر می کنید جاهایی هستند که به این جریان نقد دارند که البته نقدشان به صورتی هم وارد است به جهت اینکه مضامین مطرح شده در آن جشنواره ارتباطی با موضوع مقاومت و دفاع مقدس نداشت اما ما به جهت اینکه بتوانیم در این فضا کمک حال تئاتری ها باشیم این کار را انجام دادیم.
ادامه دارد...
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب