شب یلدا شب زایش خورشید و پیروزی نور بر ظلمت
مجله سرگرمی: شب یلدای 8 هزار ساله ایرانی شبی است همراه با طلوع خورشید و زایش مهر که شب و تاریکی شکست می خورند و روشنایی بر آنها پیروز می شود؛ و این در حالیست که برمبنای محاسبات نجومی تفاوت شب یلدا با شب های قبل و بعد خود نیز کمتر از یک دقیقه بوده و معنای طولانی بودن شب در همین زمان کوتاه نهفته است.
به گزارش مجله سرگرمی به نقل از ایسنا، شب یلدا در حقیقت از زمان غروب آفتاب در آخرین روز پاییز یعنی ۳۰ آذر آغاز می شود و با طلوع آفتاب در نخستین روز زمستان یعنی اول دی تمام می شود.
طبق روایات باستانی شب یلدا به پیروزی نور بر ظلمت مربوط است. در بعضی ایام و فصول روزها بسیار بلند می شود و در نتیجه در آن روزها، از روشنی و نور خورشید بیشتر می توانستند بهره گیرند. این اعتقاد پدید آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی و ظلمت شب در نبرد و کشمکش هستند.
مردم دوران باستان و همچون اقوام آریایی، از هند و ایرانی - هند و اروپایی، دریافتند که کوتاه ترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله بعد از آن روزها به تدریج بلندتر و شب ها کوتاهتر می شوند، از همین رو آنرا شب زایش خورشید (مهر) نامیده و آنرا شروع سال قرار دادند.
امیرعباس شهدادی، مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان و دبیر انجمن نجوم کرمان در گفت و گو با ایسنا، شب یلدا را شاهکار محاسباتی و میراث نیاکان پیشینیان توصیف کرد و اظهار داشت: این محاسبات دقیق وارد فرهنگ باستانی ما نیز شده و هر ساله یکی از آیین هایی است که ایرانیان آنرا گرامی می دارند.
وی افزود: با فاصله گرفتن از اول مهر که طول شب و روز با هم برابر است، رفته رفته از طول روز کاسته شده و طبیعتا به طول شب افزوده خواهد شد، به نحوی که با رسیدن به آخرین روز از فصل پاییز، شاهد طولانی ترین شب سال در شب اول زمستان هستیم که از آن در ایران به نام "یلدا" یاد می شود.
شهدادی، شب یلدا را مربوط به حرکات زمین دانست و اظهار داشت: انحراف محوری تقریبی ۲۳.۵ درجه ای زمین و کجی محور زمین نسبت به راستای عمود بر صفحه مداری زمین به گرد خورشید سبب رخداد این شب طولانی شده است.
مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان در این زمینه توضیح داد: زمین دو نوع حرکت دارد؛ یکی از آن حرکت به دور خودش است که به آن «حرکت وضعی» می گویند و این حرکت، موجب بوجود آمدن شب و روز می شود.
شهدادی افزود: در این حرکت کره زمین در محور ۲۳.۵ درجه ای می چرخد.
شهدادی نوع دیگر حرکت زمین را به دور خورشید دانست که به آن «حرکت انتقالی» می گویند و تصریح کرد: در مدار گردش زمین به دور خورشید ۴ نقطه مهمست که وقوع ۴ فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان در این ۴ نقطه رخ می دهد.
وی این ۴ نقطه را شامل "اعتدال بهاری"، "انقلاب تابستانی"، "اعتدال پاییزی" و "انقلاب زمستانی" دانست که هر یک از این نقاط، دارای آیین های باستانی است و افزود: با اهمیت ترین آیین های ما عید باستانی نوروز است که در اعتدال بهاری رخ می دهد و در این زمان، طول شب و روز برابر می شود و پس از آن به تدریج به مدت زمان "روز" اضافه خواهد شد.
شهدادی با اعلان اینکه بلندترین روز سال را در اعتدال تابستانی در اول تیرماه تجربه می نماییم، اضافه کرد: پس از انقلاب تابستانی، به تدریج طول روز کاهش پیدا می کند و در اول مهر که اعتدال پاییزی شروع می شود، مدت زمان روز و شب برابر خواهد شد، ولی تا رسیدن به اعتدال زمستانی، طول شب بلندتر می شود.
شهدادی با تأکید بر این که در بلندترین شب سال، قرار نیست چندین ساعت به طول شب اضافه شود، اشاره کرد: تفاوت زمانی شب یلدا در شب قبل و پس از آن چند ثانیه خواهد بود.
این محقق حوزه نجومی، "یلدا" را واژه ای سریانی به مفهوم "زایش" دانست و اشاره کرد: این واژه اشاره به طلوع مهر تابان بعد از یک شب طولانی دارد و در باور ایرانیان باستان، یلدا نقطه شروع خلقت بوده است و بعد از یک شب طولانی و تاریک، با طلوع خورشید و زایش مهر، شب و تاریکی شکست می خورند و روشنایی بر آنها پیروز می شود.
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب