هنر ۱۴۰۳ در آینه مهر ؛
کدام برنامه پارسال تذکر گرفت؟ جنجالی ترین و بهترین سریال خانگی
به گزارش مجله سرگرمی، حواشی سریال های مختلف شبکه خانگی، قوانین در ارتباط با ساترا، حاشیه های برنامه های انتخاباتی و رقابتهای ورزشی تلویزیون همچون رویدادهای مهم یک سال گذشته بوده است.
خبرگزاری مهر گروه هنر عطیه مؤذن؛ سال ۱۴۰۳ سالی با حاشیه ها و جنجال های مختلف خبری در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی بود. با اینحال شاید انتخاب مهم ترین تیترهای این اتفاقات هنری در ویترین رسانه سخت باشد. تعدد این حواشی سبب می شد عمر بعضی از آنها در ذهن مخاطب کوتاه مدت باشد و هر بار اتفاقی دیگر جنجال قبلی را زیر سایه ببرد. در عین حال مرور مهم ترین رویدادها در یک سال قبل نشان میدهد که برخی اتفاقات، آثار، تولیدات و رویکردها چگونه با خشم مردم ضریب بیشتری گرفتند، یا با نبود اعتماد ملی، بیشتر در هجوم انتقادهای مجازی قرار گرفته اند. بعضی از این حوادث هم به سیبل رسانه ها و کاربران مجازی و رسمی بدل شدند.
تلویزیون و صداوسیما برخی دوره ها هم بیشتر زیر ذره بین و رصد رسانه ها رفته است بخصوص مواقعی که با یک دوره تاریخی مثل انتخابات یا رقابتهای ورزشی جهانی همزمان شده است. در این گزارش مهم ترین رویدادهای صداوسیما و شبکه نمایش خانگی در یک سال گذشته را مرور می نماییم.
روایت اول؛ ساترا و یک خلأ قانونی
ازمان تنظیم مقررات رسانه های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی یا ساترا در یک سال گذشته همچنان در معرض پرحاشیه ترین و بحث برانگیزترین خبرها در حوزه شبکه نمایش خانگی بود. منبع و مرجع اولیه بعضی از این خبرهای بحث برانگیز هم گاه به خود ساترا برمی گشت که اطلاعیه ها و ابلاغیه هایی در رابطه با ممنوعیت تولید و انتشار برخی سریال های شبکه خانگی صادر کرده است. ساترا که زیر مجموعه ای از سازمان صداوسیماست چند سالی است تنها درگاه صدور مجوز تولید و انتشار مجموعه های نمایشی و برنامه های رئالیتی شو و تاک شو در شبکه نمایش خانگی است و البته هنوز هم پس از چند سال این مرجعیت برای همگان قابل پذیرش نمی باشد. علت عمده آن هم خلأ قانونی ساترا در مجلس شورای اسلامی است و دست خالی این سازمان از قوانینی که بتواند حامی وی در نظارت بر سریال های شبکه خانگی باشد. این خلأ قانونی سبب شده است مدیران ساترا در اعطای مجوز تولید و انتشار گاهی با مشکل تعامل با سازندگان برنامه ها و سریال ها مواجه شوند. به این شکل که بارها در یکی دو سال گذشته پیش آمده است که طرح های اولیه سریال ها و برنامه ها، در شوراهای ساترا تصویب نشده اند اما به جای حل اختلافات و تعامل، برنامه ها و فیلم نامه ها بدون مجوز ساترا ساخته شده اند. این مشکل در مراحل بعدی هم ادامه پیدا کرده است و حتی سریال ها و برنامه هایی بدون نظارت ساترا منتشر شده است و این سازمان که ادعای نظارت بر آثار شبکه خانگی را دارد باز هم نتوانسته ورود کند. مشکل عمده سازمان همین است که قوانین و مقرراتی که وضع کرده است و دعوی آنها را دارد ضمانت اجرایی ندارد و با شکایت این سازمان و قوه قضاییه جلوی انتشار برخی آثار را گرفته است.
سازمان ساترا در سال جدید باید بتواند ابتدا کارکرد و جایگاه خویش را برای سازندگان به تثبیت برساند تا طرفین بتوانند در وهله اول بر سر یک میز نشسته و تعامل کنند. ساترا همینطور باید بتواند در هماهنگی با نهادها ضمانت اجرایی قوانین خویش را بالا ببرد و خلأ قانونی این قوانین حل شود. مشکلاتی که در یک سال گذشته برای «جوکر»، سریال های «غربت» و «تاسیان» به وجود آمد و اصلاحات یا نکاتی که به شکل محتوایی در فیلم نامه این آثار بود هیچیک به تنهایی میان ساترا و سازندگان این آثار حل نشد و همه با ورود نهاد سوم مثل قوه قضاییه به اصلاحیه های نهائی منتج شد. در همه حواشی اخیر هم نوک پیکان بیشتر بسمت ساترا رفته است که گویی نتوانسته است مخاطب را اقناع کند که مثل بسیاری از کشورها حضورش برای نظارت و تنظیم گری در حوزه سریال ها و تولیدات الزامی است. بخشی از چالش عدم اقناع هم به این برمی گردد که ساترا وظایف خویش را بیشتر به نظارت، ممیزی و سانسور منحصر کرده است و شاید مخاطب غیر از خبرهای روابط عمومی در رابطه با مأموریت های ساترا در حوزه «تنظیم گری»، اتفاقات خبرساز و عملی جدی در این زمینه نمی بیند یا نمی شنود و گویا سازمان تنظیم مقررات را بیشتر بعنوان سازمان ممیزی و نظارت و سانسور شناخته است!
روایت دوم؛ بهترین ها و جنجالی های شبکه خانگی
تاسیان»، «جوکر»، «زخم کاری»، «افعی تهران» و «در انتهای شب» در یک سال گذشته اغلب در صدر تیترهای رسانه ای و حتی وایرالی های شبکه نمایش خانگی بوده اند. بعضی از حیث بد بودن بعضی از شدت خوب بودن و برخی صرفا پروپاگانداهای خبری و جنجال های رسانه ای.
«تاسیان» از آخرین سریال های خبرساز سال ۴۰۳ بود. سریالی به کارگردانی تینا پاکروان که قبل از این «خاتون» را بعنوان نخستین سریال خود در شبکه نمایش خانگی ساخت و با «تاسیان» از همان قسمت اول توانست نظر مخاطب عام و خاص را به خود جذب نماید. این جلب نظر البته از یک طرف بیشتر به رنگ و لعاب و فضای بصری سریالش و برخی صحنه ها که در این سریال آزادانه تر از دیگر آثار به تصویر کشیده شده بود مربوط می شد و از سوی دیگر که محل بحث مخاطب خاص و منتقدان قرار گرفت نحوه نمایش ساواک و برخی برهه های تاریخی کشور بود. عده ای معتقد بودند اگر سریال تاریخی است باید بتواند همه ابعاد تاریخ را نشان دهد و فقط سراغ یک طبقه نرود و یا برخی معتقد بودند سریال در رابطه با تصویر ساواک تحریف داشته است. از طرفی برخی دیگر هم معتقد بودند اگر سریال تصویر مورد نظر و یک سویه خویش را نشان داده است به خاطر یک سویه نگری های تلویزیون در این سال ها از دوره پهلوی و زمان پیش از انقلاب بوده است. همه این موارد به چالشی میان منتقدان، «تاسیان»، ساترا و رسانه ها منتهی شد و حتی توقیف موقت سریال را هم در برداشت که درنهایت این سریال باردیگر به پخش خود ادامه داد.
«جوکر» هم از برنامه های پربیننده و البته خبرساز یکی دو سال گذشته شبکه خانگی بوده است. برنامه ای با طراحی و کارگردانی احسان علیخانی که معمولا در نظرسنجی های شبکه خانگی همیشه رتبه بالایی هم دارد. این برنامه در فصل جدید باآنکه با یک افت کیفی در قسمت مردان همراه بود اما حضور زنان این دفعه اتفاق ویژه و بخش مورد اقبال این برنامه بوده است. نخستین قسمت های این مجموعه در فصل جدید سال قبل با شوخی های سخیف و مبتذلی آغاز شد که این برنامه را در صدر نقدهای رسانه ها و منتقدان قرار داد.
«زخم کاری ۴» آخرین فصل از این سریال بود که نتوانست موفقیت فصل اول را تکرار کند. مخاطب در فصل اول هر هفته برای دیدن قسمت بعدی انتظار می کشید و این مجموعه کشش زیادی برایش داشت. محمدحسین مهدویان با فصل اول این سریال رعنا آزادی ور و جواد عزتی را بعنوان ستاره هایی جدید در سینما و تلویزیون معرفی نمود و توانمندی های ویژه ای از این دو بازیگر و حتی دیگر بازیگران همچون عباس جمشیدی فر، کاظم هژیرآزاد، سیاوش طهمورث و حتی دو استعداد جدید این مجموعه سارا حاتمی و مرتضی امینی تبار نشان داد. اتفاقی که در هیچیک از فصل ها تکرار نشد و گویی فصل اول «زخم کاری» یک تصادف یا اتفاق در کارنامه مهدویان بود. آخرین فصل از این سریال صرفا در امتداد برند فصل های قبلی مورد رجوع مخاطب قرار گرفت و دیالوگ، قصه، بازیگران و فضاسازی همه به یک ناکامی بزرگ منتهی شد.
در میان سریال های سال قبل اما دو سریال توانستند بیشتر تحسین مخاطب و حتی رسانه ها و منتقدان را در برداشته باشند سریال «افعی تهران» به جز قسمت پایانی و سریال «در انتهای شب» جزو آثاری بودند که پسند و رضایت بیشتری گرفتند.
«افعی تهران» از اسفند ماه سال ۴۰۲ ارائه شد و پخش آن تا خرداد سال قبل ادامه پیدا کرد. قصه، بازی ها، شخصیت پردازی کاراکترها، نگاه رئال نسبت به بسیاری از اتفاقات روزمره از پشت صحنه ساخت یک سینمایی تا مسایل خانوادگی و بخصوص نوع نگاه به فرزند همچون مولفه هایی بود که در این سریال مورد توجه قرار گرفت. نگاه سریال به خانواده که در یکی از دیالوگ ها با مهران مدیری هم روی آن تأکید شد صرفا یک نگاه سفارشی برای گرفتن مجوز یا نگاهی کلیشه ای نبود و برای همین هم به دل نشست. این سریال البته در قسمت ترسیم شمایل از یک مشاور یا روانشناس بخصوص در بخش پایانی در رویکردش نسبت به رهایی یک قاتل با انتقاد مواجه گردید. پایان بندی سریال حتی به شکلی سفیدشویی یا تطهیر قاتل قلمداد شد با اینحال کلیت قصه و ساختار سریال توانست توافقی جمعی را در بین دیگر سریال های سال قبل نسبت به خود جلب نماید.
«در انتهای شب» را شاید بتوان تحسین برانگیزترین سریال شبکه خانگی در سال قبل دانست. یک سریال اجتماعی که رگه هایی از فضای روان شناختی را هم در بر داشت. بازیهای خوب، قصه درست، امیدی که به یک زوج طلاق گرفته اجازه داد تا باز هم به در کنار هم بودن فکر کنند و باز هم توجه به فرزند که غفلت بزرگ سریال ها و فیلمهای سینمایی امروز ایران است مؤلفه های مهم توفیق این سریال بود. امروزه مهم ترین فیلمها و سریال های جهان خط قرمزشان خانواده است، فرزند و پدر و مادر هر یک بعنوان ارکان اصلی خانواده به شکلی در فیلم و سریال ها محور قرار می گیرند.
«در انتهای شب» سراغ خیانت، طلاق و مسایل زناشویی بشکل گیشه ای و کلیشه ای نرفت بلکه ساده ترین شکل روابط امروز را به تصویر کشید و بازنمایی کرد و به این علت هم بیشتر مخاطب احساس کرد حرف دلش در قصه مطرح می شود.
روایت سوم؛ برنامه های انتخاباتی از مناظره ها تا پرتاب میکروفن
تفاق ویژه تلویزیون سال جاری در برنامه های انتخاباتی اش رقم خورد. با سانحه غیرمنتظره برای بالگرد رئیس جمهور و اتفاقی که منجر به شهادت حجت الاسلام رئیسی و تیم همراه او شد، کشور بسمت انتخابات ریاست جمهوری به شکل یک باره پیش رفت و بار اصلی تبلیغات برای نامزدهای ریاست جمهوری به دوش صداوسیما افتاد. تلویزیون در دور اول و دور دوم انتخابات تلاش کرد برنامه های متنوعی را برای نامزدها، شناخت آنها و عرضه آرا و نظراتشان پخش کند. فارغ از تمام نقدهایی که نسبت به این سازمان در برهه انتخابات وارد است اما تلاش صداوسیما این بود که مدل برنامه ها همه ابعاد نامزدها را برای مخاطب تصویر کند. مناظره های انتخاباتی در رأس این برنامه ها بود که باآنکه در بخش های اول با نقدهای زیادی همراه شد و کسل کننده پیش رفت اما در مدل دو به دو توانست معرف خوبی برای نامزدها باشد.
مناظره های فرهنگی هم مدل دیگری از این برنامه ها بود که با اجرای جعفر خسروی پخش گردید و پرتاب میکروفن به داخل استودیو توسط محمد فاضلی یکی از جنجال های رسانه ای انتخابات در همین برنامه بود.
غیر از اینها مناظره های نمایندگان نامزدها در شبکه خبر که با صراحت گفتگو می کردند از دیگر برنامه های تدارک دیده شده بود. گفتگو با دختران نامزدها در برنامه بیست و سی و گفتگو با امیرحسین ثابتی به جای خانواده سعید جلیلی در این بخش از دیگر حواشی این برنامه ها بود.
روایت چهارم؛ رقابتهای المپیک و خروج ناگهانی از استودیو
ربیننده ترین زمان تلویزیون در طول سال به پخش رویدادهای جهانی و رقابتهای ورزشی اختصاص دارد که مخاطب فراگیری در سرتاسر کشور رویدادهای ورزشی را از راه آنتن تلویزیون تماشا می کند و حتی یک اشتباه کوچک هم می تواند به ویدئویی با بیننده چند ده میلیونی بدل شود.
طی ۶ ماه اول سال، سه رویداد مهم ورزشی یورو ۲۰۲۴، المپیک ۲۰۲۴ و پارالمپیک ۲۰۲۴ روی آنتن سیما رفت و از تبلیغات اسپانسرها در شبکه ها تا حضور کارشناسان، نحوه اجرا و بخصوص گزارشگری رسول مهربانی در این برنامه ها مورد توجه قرار گرفت.
مواجهه ایدئولوژیک تلویزیون با برخی اتفاقات گاه به شکلی اعتماد عمومی به این رسانه را هم خدشه دار کرده است که هر حاشیه و جنجالی را همان اول از ناحیه تلویزیون دیده اند. مثلا یکی از حواشی برنامه اختتامیه المپیک ۲۰۲۴ پاریس در ارتباط با خروج ناگهانی علیرضا حیدری قهرمان کشتی از استودیو بود. علیرضا حیدری آن شب در رابطه با مسابقه ناهید کیانی مقابل کیمیا علیزاده سخنانی را در برنامه بیان کرد که با یک خداحافظی ناگهانی حاشیه ساز شد. این صحبت ها به دنبال ویدئوهایی بود که طی شبهای قبل در فضای مجازی بحث برانگیز شده بود. او پس از سخنانش یک باره با مجریان برنامه خداحافظی و استودیو را ترک کرد. دوربین تلویزیون هم به شکل زنده ترک کردن حیدری از استودیو را نشان داد. این خداحافظی ناگهانی به اخراج از استودیو تعبیر و تفسیر شد و برخی فکر کردند از ادامه حضورش ممانعت شده است. حواشی چنین تفسیری در فضای مجازی آنقدر بالا بود که خود حیدری در ویدئویی آنرا تکذیب نمود. سازندگان برنامه هم در گفتگو با خبرگزاری مهر این مسئله را تکذیب کردند اما بخش زیادی از مخاطبان فضای مجازی حتی بعد از این تکذیب ها باز هم باور نداشتند که مسئله آنطور که حیدری و تهیه کننده برنامه گفته اند، باشد!
روایت پنجم؛ تذکر رئیس سازمان به جعبه سیاه
لویزیون در یک سال قبل حواشی مختلفی در برنامه هایش داشت که برخی مثل بمب های انفجاری در فضای مجازی عمل کرد. از همان حاشیه پرتاب میکروفن گرفته تا خروج علیرضا حیدری که هر یک تا یک هفته حداقل در فضای مجازی وایرال شدند. بعضی از این حواشی اما منجر به اطلاعیه هایی از سوی روابط عمومی سازمان یا برنامه ها یا حتی تذکر پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما شد.
برخی هم البته انتظار میرفت که با عذرخواهی رسمی از سوی شبکه ها همراه باشد مثل شوخی با لحن صحبت هادی چوپان در شبکه نسیم که به تمسخر او تعبیر شد و خشم کاربران فضای مجازی را به دنبال داشت.
در میان همه اینها اما جنجال برنامه «جعبه سیاه» شاید بیشتر از همه بود و حتی سبب شد رئیس صداوسیما در مقابل پرسش های خبرنگاران خبر دهد که به عوامل برنامه تذکر داده است. حواشی ویدئویی از میهمانان یک برنامه که کفنی به آنها نشان داده می شد و بعد دلخوری شان را بیان می کردند اواخر سال قبل یک باره به ترندی در فضای مجازی بدل شد. ویدیوها سبب شد یکی از میهمانان یعنی هادی عامل واکنش نشان دهد و بگوید در برنامه هم دلخوری اش را اعلام نموده است. این ویدئو ضریب بیشتری به ماجرا داد. هجمه ضد تلویزیون سبب شد کسی اصل برنامه را نبیند و همه روی همان یکی دو ویدئو که علیرغم میل باطنی میهمان پخش شده و کاری غیراخلاقی و غیرحرفه ای هم بود متمرکز شوند. سوال همه هم این بود که چرا یک برنامه باید به مهمانش کفن هدیه دهد، اگر هدفش مرگ آگاهی است؟ با اینحال اصل برنامه شاید این قدرها هم تند و تلخ نبود. ماجرا هم هدیه دادن نبود. چالش های مختلفی برای میهمانان ترتیب داده شده بود که بعضی از آنها نشان دادن کفن و آگهی ترحیم و پرسیدن نظر میهمان بود که بهتر بود این آیتم باتوجه به نوع میهمان و حتی سن و سال و … درنظر گرفته می شد.
در عین حال دیگر میهمانان برنامه از این چالش استقبال کرده بودند اما در نهایت این چالش در فصل جدید برنامه حذف شد. ضمن این که پرسش و پاسخ امیر عضد مجری برنامه با مسؤلان در فصل بعدی بیشتر هم مورد اقبال قرار گرفت مثل سوالی که از رسایی بعنوان عضو کمیسیون فرهنگی مجلس پرسیده شد و بسیاری فهمیدند این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس که مقرر است در زمینه سیاست گذاری ها و تصویب قوانین در رابطه با فرهنگ و هنر کشور فعالیت کند تابحال به کنسرت نرفته است.
منبع: newsfun.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب